Başlıklar
Termosfer Nedir?
Termosfer, Dünya atmosferinde, doğrudan mezosferin üzerindeki ve ekzosferin altındaki katmandır. Atmosferin bu katmanı içinde, ultraviyole radyasyon, moleküllerin fotoiyonizasyonuna ayrışmasına neden olarak iyonlar oluşturur; termosfer böylece iyonosferin daha büyük bir bölümünü oluşturur. Adını, ısı anlamına gelen Yunanca termos kelimesinden alan termosfer, deniz seviyesinden yaklaşık 80 km yükseklikte başlar.
Yüksek irtifalarda, artık haldeki atmosferik gazlar moleküler kütleye göre katmanlarına ayrılır. Yüksek enerjili güneş radyasyonunun absorpsiyonu'ndan dolayı termosferik sıcaklıklar yükseklikle artar. Sıcaklıklar büyük ölçüde güneş aktivitesine bağlıdır ve 2.000 °C veya daha fazlasına yükselebilir. Radyasyon bu katmanda bulunan atmosfer parçacıklarının elektrik yüklü parçacıklar haline gelmesine ve radyo dalgalarının kırılmasını neden olur. Ekzosferde, deniz seviyesinden yaklaşık 600 km yükseklikten başlayarak, atmosfer uzaya dönüşür, ancak Kármán çizgisinin tanımı için belirlenen kriterlere göre termosferin kendisi uzayın bir parçasıdır. Termosfer ve ekzosfer arasındaki sınır, termopoz olarak bilinir.
Bu katmandaki yüksek oranda zayıflamış gaz, gün boyunca 2.500 °C'ye kadar ulaşabilir. Yüksek sıcaklıktaki bir gözlemci veya nesne termosferde soğuyacaktır. Gazın son derece düşük yoğunluğu moleküllerin ısıyı iletmesi için yetersizdir. Normal bir termometre, en azından geceleri, 0 °C'nin önemli ölçüde altında bir değer okuyacaktır, çünkü termal radyasyonla kaybedilen enerji, doğrudan temas yoluyla atmosferik gazdan elde edilen enerjiyi aşacaktır. 160 km üzerindeki anakustik bölgede yoğunluk o kadar düşüktür ki moleküler etkileşimler sesin iletilmesine izin vermek için çok seyrektir.
Termosferin dinamiklerine, ağırlıklı olarak günlük ısıtma tarafından yönlendirilen atmosferik gelgitler hakimdir. Atmosferik dalgalar, nötr gaz ve iyonosferik plazma arasındaki çarpışmalar sonucu bu seviyenin üzerine dağılır. Dünya'nın yörüngesinde 408 ila 410 kilometre arasında dönen Uluslararası Uzay İstasyonu ve 210 ve 450 kilometre arasında dönen Tiangong uzay istasyonu dışında ıssızdır.
Termosfer Özellikleri
Termosfer’in özellikleri şu şekildedir:
- Termosfer, mezosferin üzerinde çok nadir bulunan hava tabakasına denir.
- X ışınları termosferde emilir.
- Pek çok açıdan termosfer, atmosferin bir bölümünden daha çok uzaya benzer.
- Pek çok uydunun yörüngesi termosferin içinde yer almaktadır.
- Termosferin üst kısmında sıcaklık yaklaşık olarak 500 santigrat derecedir.
- Aura olarak bilinen Güney Işıkları ve Kuzey Işıkları, termosferde ortaya çıkar.
İlginizi çekebilir: Atmosfer Nedir? Katmanları ve Özellikleri
Troposfer Nedir? Özellikleri ve Tabaka Bilgisi
Stratosfer Nedir? Özellikleri ve Tabakası
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin