Bilim

Kriminoloji Nedir, Kriminoloji Biliminin Doğuşu

Kriminoloji Nedir, Kriminoloji Biliminin Doğuşu

Kriminoloji; Yunanca “bilim”, Latince “suçlama” (crimen) kavramlarından oluşmuş ve “suçbilim” olarak çevirisi yapılabilecek bir kavramdır. Türkçe karşılık olarak da “Suç Bilimi” anlamına gelir ve sözlüklerde de “suçları ve suçluları inceleyen bilim dalı, suçbilim” olarak yer alır. Suçla ilgilenmek ve suç hakkındaki fikirler çok eski dönemlere kadar dayanmaktadır. Criminologie (Kriminoloji) kavramını ilk kez Paul Topinard’ın (Fransız hekim) 1879 yılında kullandığı varsayılır.

Kriminoloji adında ilk eser ise 1885’de Raffaele Garofalo’nın (Ceza Hukuku Profesörü) “Criminologia” adlı kitabının yayınlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Böylece Kriminoloji kavramı kayıtlara girmiştir. Bazı kesimlerce kriminolojinin doğum yılı olarak “1876” kabul edilir. Bunun nedeni ise Cesare Lombroso’nun cezaevinde bulunan suçlular hakkında yaptığı araştırmaları içeren ve içerik olarak da çok büyük bir devrim yaratan “Suçlu insan” kitabın yayınlanmasıdır.

Kriminoloji

Kriminoloji Bilimi Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?

Kriminoloji, 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra ortaya çıkan bir bilim dalıdır. Diğer bilimlere nazaran çok yenidir ve onlarla kıyaslandığı zaman çok sayıda araştırmaya ihtiyaç duyduğu ortaya çıkar. Kriminoloji birçok farklı disiplinle (interdisciplinary) çalışma yapan bir bilim dalı olmakla beraber, psikoloji, biyoloji, sosyoloji, psikiyatri, tıp, antropoloji, istatistik, ekoloji, adli bilimler, hukuk, eğitim ve ekonomi gibi çok sayıda bilim dalından kazanılan bilgileri kaynak olarak kullanır ve tüm bunların sentezini yapan üst bilim özelliğindedir.

Suç incelemesinde toplumlar ve tek tek insanlar konu edilmektedir. Suç ile ilgilenen her bir bilim dalı, suçu kendi perspektifi ile kendi bilimsel dairesinde açıklamaya çalışır ve bilimsel disiplin gereği olarak da diğer bilimlerin alanına giremez. Hâlbuki sosyal olaylar ve insan tek bir alanla ve nedenle açıklanamayacak kadar karışıktır. Bundan dolayı suç unsurunu sadece tek bir bilim alanı ile bütünlüklü olarak izah etmek mümkün değildir. Bu nedenle de kriminoloji, çok geniş bir yelpazede gözlem yapmayı ve disiplinler arası çalışmayı gerektirmektedir.

Kriminoloji; yukarıda bahsettiğimiz yeni bir bilim olmasının yanında, toplum ve insan kaynaklı bir bilimdir. Bu nedenle, diğer sosyal bilim alanlarında olduğu gibi, kolayca tek bir nedene indirgenemez, kavranamaz ve çok karmaşıktır. Kimi zaman kişiden kişiye, kültürden kültüre, toplumdan topluma ve coğrafi ortamdan başka bir coğrafi ortama göre değişebilir. İşte bu nedenden dolayı, bazen buğulu bilgiler de ortaya çıkarabilen bir disiplindir. Öncelikle şunu ifade etmeliyiz ki, kriminolojinin net ve kısa bir tanımı yoktur. Kriminolojinin anlamı üzerinde birçok tartışma ve görüşler mevcuttur. Bu konuyla ilgili doktrinde herhangi bir görüş birliği de yoktur. Genel olarak yapılan kısa tanımları; “suç ve suç ile ilgili unsurların bilimsel yöntemlerle incelenmesi, “suç olgusunun incelenmesi” ya da “suç olgusuna ilişkin bilim, suç bilimi” şeklindedir.

Kriminoloji Nedir

Kriminolojinin içeriğini belirlemeye yönelik olarak yapılan tanımlarda birlik bulunmamaktadır. Kriminoloji olgusunun farklı algılanmasından, kapsamının dar ya da geniş olarak yorumlanmasından, kriminoloji biliminin birçok disiplini kapsamasından dolayı içeriği belirlemeye yönelik tanımlarda birlik sağlanamamıştır. Bu bilime dar ve geniş bir anlam veren görüşler mevcuttur. Geniş bir tanım ya da içerik veren fikirler, doğal olarak suça ilişkin olan diğer bilimleri de bu kavram altında toplarlar. İçeriğinin belirlenmesi açısından ortaya çıkan görüşler ise şunlardır;

İlk görüşe göre; kriminoloji bağımsız, tekçi ve özerk bir bilim dalı değildir, fakat diğer bilimlerinin demeti konumundadır. Sonuç olarak kriminoloji yoktur ama kriminolojik bilimler vardır. İkinci bir görüşe göre; kriminoloji tekçi, bağımsız bir bilim dalıdır ve sadece bilimdir.

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN