Bilim

Kafein Nedir? Zararları, Vücuda Nasıl Etki Eder?

Kafein Nedir? Zararları, Vücuda Nasıl Etki Eder?

Başlıklar

Kafein Nedir?

Günlük hayatta karşımıza sık sık çıkan ve gün içerisinde oldukça popüler bir şekilde kullanılmakta olan kafein, oldukça önemli bir etken madde olarak karşımıza çıkmaktadır. Modern çağımızda cevabı en çok merak edilen sorulardan bir tanesi de ‘‘Kafein nedir?’’ sorusudur. Özellikle çay ve kahvede bulunması sebebi ile oldukça popüler bir etken madde olan kafein, çeşitli ağrı kesicilerde ve sinir sistemi hastalıkları için kullanılan ilaçlarda da bulunmaktadır. Eski çağlardan beri gün içerisinde en çok tüketilen içeceklerin başında gelmekte olan çay ve kahvenin temel yapısını oluşturmakta olan kafein, söz konusu bu gibi sıcak içecekler ve kola gibi çeşitli soğuk meşrubatlar içerisinde de belirli bir miktarda bulunmaktadır.

Yaklaşık olarak bir çay bardağı olan 100 mililitre çay içerisinde 11 miligram bulunmakta olan kafein, 100 mililitrelik bir bardak kahve içerisinde de yaklaşık olarak 41 miligram olarak bulunmaktadır. Bu sebeple ortalama 1 fincanlık kahve, kafein olarak yaklaşık 4 bardak siyah çaya tekabül etmektedir. Sağlıklı bir bireyin 400 miligram alımın üzerine çıkmaması elzem olan kafein maddesi, vücuttaki etkisini yaklaşık olarak 30 ila 60 dakika sonra göstermektedir. Bu nedenle gün içerisinde 2 ila 3 fincandan fazla kahve ve 5 ila 6 fincandan fazla çay tüketilmesinden kaçınılması oldukça büyük bir önem arz etmektedir.

 Kafein içeren bazı gıdalar

Kafein Vücuda Nasıl Etki Eder?

Kafein maddesi, özellikle merkezi sinir sisteminde yer alan sinirsel iletimin gerçekleşmiş olduğu sinaps bölgelerini direkt olarak etkiler. Gün içerisinde yorgunluk ve bitkinliğe sebep olan ve temel ölçüde sinir boşluklarında biriken Asetilkolin ve Adenozin maddesinin parçalanmasını sağlamakta olan kafein, sinirsel iletimi kolaylaştırır. Tabii ki de önerilen miktarlarda alındığı taktirde oldukça faydalı olabilen kafein, vücut bünyesinde uyarıcı bir etkiye de sahiptir. Kafeinin pek çok çeşitli faydaları da mevcuttur.

  • Kafenin temel uyarıcı etkisi sebebi ile astım, apne ve displazi gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde etkili olduğu bazı çalışmalarda görülmüştür. Kafeinin kimyasal içeriği, özellikle astım hastalığının tedavisinde kullanılmakta olan Teofilin maddesi ile benzer olarak karşımıza çıkmaktadır.
  • Yapılan çeşitli araştırmalara göre kafeinin metabolizmayı hızlandırdığı ve bazı ilaçların da etkisini artırdığı saptanmıştır.
  • Çeşitli karaciğer hastalıklarına yakalanma oranının düşürülmesinde de oldukça önemli bir etkiye sahip olan kafein, Hepatit C tedavisinde de etkili olduğu yönünde çeşitli kanılar mevcuttur.

Dünya üzerinde birçok çeşitli canlıların metabolizmasında kullanılmakta olan kafein maddesi, çeşitli bitki türleri tarafından üretilmekte ve böcek ilacı olarak da etki eden kimyasal bir bileşen olarak bilinmektedir.

Bazı içeçeklerin kafein miktarı

Kafein Maddesi ve Zararları

Her türlü kimyasal bileşenlerde olduğu gibi kafein maddesinin de özellikle aşırı düzeyde alımının vücuda çeşitli zararlı etkileri bulunmaktadır. Kafein bileşenin bugüne kadar tespit edilmiş pek çok çeşitli zararları mevcuttur.

  • Kafein, pek çok çeşitli psikolojik hastalıkları tetikleyebilir. Özellikle sinir harabiyeti, depresyon ve uykusuzluk gibi sorunları beraberinde getirmesi ile bilinir.
  • Vücutta üretilen idrarın miktarını ve sıklığını büyük ölçüde artırır ve bu durum da vücuttan büyük oranda vitamin ve mineral atımına sebebiyet verir.
  • Migreni tetikleme gibi bir özelliği de bulunan kafein maddesi, vücuttan kalsiyum iyonu atımına da sebep olmaktadır.
  • Özellikle alp problemi olan bireyler için dikkat edilmesi gerekli olan ve kalp aritmisini de tetikleyebilen kafeinin aşırı dozlarda alımı ölümcül olabilmektedir.
  • Oldukça yoğun ve uzun süreli olarak alınan kafein, beynin hipokampus bölgesini etkileyerek temel öğrenme faaliyetini de çok daha zor bir hale getirebilmektedir.
  • Özellikle köpek ve kuşlar için ölümcül bir kimyasal bileşen olan kafeinin evcil hayvanların genel sindirimine de uygun olmadığı bilinen bir gerçektir.
  • Hamilelerde tüketiminin de kısıtlanması elzem olan kafein maddesi, göz içi basıncını da oldukça yüksek oranda artırabilmekte ve bu durum da pek çok çeşitli hastalıkların tetiklenmesine sebep olmaktadır.

Diğer her türlü besin bileşeninde olduğu gibi kafeinin de yeterli ve düzenli olarak tüketilmesi insan vücudu için oldukça önemli ve faydalıdır. Fakat aşırı miktarlarda tüketilmesi pek çok çeşitli zararlı etkilere sahip olan kafein, bağımlılık da yapabilen oldukça tehlikeli bir maddeye dönüşebilmektedir. Günlük gereksinim kişiden kişiye göre değişiklik gösterse de gün içerisinde ortalama olarak 300 mg kafein tüketilmesi insan sağlığı açısından faydalı ve yeterli olacaktır.

İlginizi çekebilir: Passiflora Nedir? Yan Etkileri Nelerdir?

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN