Gen Mühendisliği Nedir? Görevleri ve Sorumlulukları Nelerdir?

Başlıklar

- Gen Mühendisliği Nedir?
- Genetik Mühendisliği Görevleri ve Sorumlulukları
- Gen Mühendisi Özellikleri
- Gen Mühendisliği Bir Mühendislik Dalı Mıdır?
- Gen Mühendisliği Çalışmaları
- Gen Mühendisliği Neyi Hedefliyor?
- Gen Mühendisliği Avantajları

Gen Mühendisliği Nedir?

Gen mühendisliği aynı zamanda genetik mühendisliği veya genetik modifikasyon olarak da bilinir. Gen mühendisliği bir organizmanın genetik yapısını doğrudan değiştirmekle ilgilenir. Organizmanın genotipi (genetik yapısı) değiştiğinde dolayısıyla fenotipi (fiziksel özellikleri) de değişir. Gen mühendisliği modern DNA teknolojisini kullanır. Değiştirilen DNA herhangi bir hayvana, bitkiye ya da bakteriye ait olabilir. Genetik mühendisliği organizmaların genetik yapılarını düzenlemede, değiştirmede görev alır. Yapılan değiştirme ve düzenleme organizmaların daha sağlıklı, verimli ve dayanıklı hale gelmesini sağlar. Uygulanan işlem sırasında tek bir baz çifti değiştirilebilir, tüm DNA bölgesi silinebilir veya fazladan gen eklenebilir.

Genetik Mühendisliği Görevleri ve Sorumlulukları

Genetik mühendisliği daha sağlıklı bir yaşam için çalışmalarını sürdürmektedir. Gen mühendislerinin yerine getirmesi gereken bazı sorumluluklar vardır. Görevliler bu sorumlulukları eksiksiz yerine getirmelidir. Gen mühendislerinin genel sorumlulukları:

Organizmalarda DNA ayıklamak
Organizmaların DNA'sında tanı testi yapmak
Hayvan, bitki ve insanların biyolojik sistemleri üzerine araştırmalar yapmak
Kalıtsal hastalıkların tedavisi için çalışmalar yürütmek
Deneylerde kullanılacak yeni malzemeleri araştırmak
Laboratuvar ortamında güvenli çalışma ortamını sağlamak
Bilimsel makaleler hazırlayarak yapılan deney ve araştırma sonuçlarını belgelemek
Yeni teknik ve uygulamalar geliştirmek

Gen mühendisliği görev ve sorumlulukları yukarıda yer aldığı gibidir. Gen mühendisleri öncelikle laboratuvar ortamında güvenli çalışma ortamını sağlamalıdır. Araştırmalar yapmalı, yeni çalışmalar gerçekleştirmelidir. Gen mühendisi olmak isteyenler üniversitede Genetik Mühendisliği bölümünü tercih etmeli, bölümü lisans derecesiyle tamamlamalıdır.

Gen Mühendisi Özellikleri

Gen mühendisliği bölümünü tercih edecek olan kişilerin taşıması gereken bazı özellikler vardır. Gen mühendisinde olması gereken bu özellikler:

Analitik düşünme
Karmaşık kavramları anlama ve yorumlama
Gelişmiş gözlem becerisine sahip olmak
Detaylara dikkat etmek
Takım çalışmasına uyum sağlamak
Karmaşık problemleri analiz etmek
Çözüm üretebilmek
Mesleki gelişime açık olabilmek
Düzenli ve detaycı çalışmak
Gelişmiş iletişim kurmak

Gen mühendisleri analitik düşünme becerisine sahip olmalıdır. Kişiler herhangi bir olay veya durum karşısında sorunu kolay kavrayabilmeli, çözüm sunabilmelidir. Karmaşık kavramları anlamakta zorluk çeken, fikir yürütemeyen kişiler bu gibi durumlarda zaman kaybı yaşayacağı gibi çözüm odaklı hareket edemez. Bu nedenle karmaşık kavramları anlamak ve yorumlamak önemlidir. Gözlem yapabilmek, detaylara önem vermek gerekir. Gen mühendisleri takım halinde çalışır. Takım ruhuna sahip olmayan, takım çalışmasına uyum sağlamayan kişiler süreci zorlaştırır. Çalışmaları düzenli yürütmek gerekir. Gen mühendisleri aynı zamanda gelişmiş iletişim kurma becerisine sahip olmalıdır. Doğru ve iyi iletişim kurmak önemlidir.

Gen Mühendisliği Bir Mühendislik Dalı Mıdır?

Gen mühendisliği, genetik mühendisliği veya genom mühendisliği toplumda yanlış anlaşılan veya yanlış bilinen bir alandır. Gen mühendisliği kendi başına bir mühendislik dalı değildir.

Gen Mühendisliği Çalışmaları

Gen mühendisliği farklı alanlarda çeşitli birçok çalışma gerçekleştirmiştir. Bu çalışmalara yenileri eklenmeye devam etmektedir. Gen mühendisliğiyle genetiği ilk değiştirilen organizma bir bakteridir. Bakteride gen değiştirme işlemi ilk olarak 1973 yılında yapılmıştır. Daha sonra aynı teknik bir fareye uygulanmış ve 1974 yılında fare üzerinde gen değiştirilmiştir. Zamanla geliştirilen yöntemlerle 1994 yılında genetiği değiştirilmiş ilk besinler denenmiştir. Gen mühendisliği çok sayıda uygulama üzerine çalışmaktadır. Bu uygulamalar arasında bilimsel araştırmalar önemli bir yere sahiptir. Aynı zamanda tarım ve teknoloji alanında da önemli çalışmalar yapılmaktadır. Gen mühendisliği çalışmaları bitkilerde de uygulanmaktadır. Günümüzde patates, domates, mısır ve pirinç gibi besinlerin ekinlerinde sıkça kullanılmaktadır. Bunun nedeni ise besin değerini ve büyüme hızını arttırmaktır.

Gen Mühendisliği Neyi Hedefliyor?

Gen mühendisliğinin başlıca hedefi canlıların genomlarını değiştirerek onlara yeni özellik kazandırmaktır. Uygulanan işlemlerle canlıların sahip olduğu özellikleri ortadan kaldırmak mümkündür. Gen mühendisliği uyguladığı yöntemlerle canlıyı daha dayanıklı bir hale getirir. Gen mühendisliği yöntemleriyle geliştirilen, üretilen canlılar Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) olarak tanımlanır. Eğer genetiği değiştirilmiş bu organizmalar besin ürünüyse bu ürünler GDB yani Genetiği Değiştirilmiş Besinler olarak adlandırılır.

Gen Mühendisliği Avantajları

Gen mühendisliği bazı avantajları sağladığı gibi bazı dezavantajları da sağlamaktadır. Başlıca avantajlar:

Daha faydalı görülen mahsul çeşitlerinin üretilmesi mümkün hale gelmiştir.
Organizmalar bazı özellikler değiştirilerek özel yapım olabilir.
Genetik çeşitlilik arttırılabilir.

Gen mühendisliği faydaları başlıca bu üç maddeden oluşmaktadır. Gen mühendisliğinin avantajları olduğu gibi bazı dezavantajları da vardır. Doğru amaç doğrultusunda kullanılmayan gen mühendisliği bazı olumsuzlukların yaşanmasına da neden olabilir.

İlginizi çekebilir: Koenzim Q10 Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Yan Etkileri ve Faydaları Nelerdir?