Başlıklar
Thomas More Kimdir?
Thomas More, 7 Şubat 1478’de Londra’da doğmuş, İngiliz devlet adamı, hukukçu ve yazardır. Yaşamında birçok kamu görevi üstlenmiş ve önde gelen bir hümanist bilgin namına kavuşmuştur. Ütopya adlı yapıtında (1516) ideal hayali bir ada ülkesinin siyasi sistemini tarif etmiştir. Bu yapıtı ile edebiyatta yeni bir nesil yaratmıştır. Thomas More, Kral Henry’nin kilise başına geçmek istemesine karşı çıkmış ve bu karşı çıkış, onun siyasi kariyerini bitirerek hain damgası yemesine neden olmuştur. More, ölümünden 400 yıl sonra Papa XI. Pius (1935) tarafından aziz ilan edilmiştir.
Thomas More’un Hayatı
More’un babası, o dönemin önemli bir yargıcıydı (Sir John More). Ailesi burjuva kökenli ve sonradan aristokratlık kazanmış bir aileydi. Canterbury Başpiskoposunun hizmetine girmesi ve burada eğitime başlaması 1490-1492 yılları arasında oldu. Bu dönemlerde Rönesans’tan fazlasıyla etkilenmeye başladı. Eğitimini bitirdikten sonra Başpiskopos Morton’un yardımıyla Oxford Üniversitesi’ne girmeye hak kazandı ve burada geçirdiği iki yıl içinde yazılar yazmaya başladı. Latin ve Antik Yunan edebiyatına olan ilgisi de bu dönemde başlamıştır. Oxford’da ki 2 yılın ardından babasının isteği üzerine Üniversiteyi bırakarak Londra’ya geri döndü. 1496’da ise hukuk eğitimi almaya başladı. More, Londra Barosuna avukat olarak kaydolduğunda 21 yaşındaydı.
Thomas More, hukuk eğitimi aldığı dönemde manastır hayatı yaşıyordu ve rahip olmak istiyordu. 1501 ile 1504 yılları arasında keşiş olmak için bir manastıra çekildi. 1504 yılında ise Avam Kamarası seçimlerine girmeye karar verdi. Parlamentoya seçildiğini öğrenen More, manastır hayatına son verdi ve bir sonraki yıl Jane Colt ile dünya evine girdi. 1499’da Erasmus (Hollandalı yazar) ile tanıştı ve aralarında çok sıkı bir dostluk başladı. Bu dostluk öyle sıkıydı ki Erasmus, 1509 yılında basılan “Deliliğe Övgü” adlı yapıtını More’a adamıştı.
Hem parlamentodaki yasama işlerine katılan hem de avukatlık yapan More, ülkeyi yönetenlerin mutlak iktidarlarına karşı çıkıyor ve bu düşüncesini de etrafıyla paylaşıyordu. Bundan dolayı bir süre sonra Kral VII. Henry’nin öfkesini üzerine çekmiştir. Kralın bu kininden kurtulabilmek için seyahat yapmak zorunda kalan More, Kral’ın 1509 yılında ölmesi üzerine tekrar ülkesine döndü. Bir sonraki yıl yargıçlığa kadar yükselen More, hümanist tutumu ile halkın sevgisini ve hayranlığını kazanmaya başladı. İngiltere’nin Chelsea eyaletinde bir huzurevi kuran More, 1517 yılında isyan eden yoksul halkı yatıştırmış ve isyanı da önlemiştir. Aynı zamanda ayaklanmayı başlatan elebaşlarını da idamdan kurtarmıştır.
Thomas More, üst düzey devlet görevlerini yapmaktan memnun değildi, fakat Kral VIII. Henry 1517 yılında onu hizmetine aldı ve özel danışmanı yaptı. Aynı dönemde Kral tarafından kutsal Roma-Cermen hükümdarı Şarlken’e elçi olarak gönderildi ve başarılı geçen bu diplomatik görevin ardından 1521’de şövalye olmaya hak kazandı. Bu görevin ardından Hazine Bakanlığı’na bağlı yardımcı veznedar olarak çalışmaya başladı.
Kariyer hayatı gittikçe büyüyen More, kısa bir süre sonra Kral’ın özel sekreteri olarak da görev yapmaya başladı. Zaman geçtikçe yetkileri arttı ve resmi belgeler yazmaya, yabancı elçileri ağırlamaya, Lordlar Kamarasının başkanı Kardinal Thomas Wolsey ile Kral VIII. Henry arasındaki iletişimi gerçekleştiren birinci kişi olmaya başladı.
Kralı kilisenin başıymış gibi görmeyen More, 1534 Mart ayında Act of Supremacy olarak adlandırılan bir yasayı kabul etmesi için yemin etmeye zorlandı. Direnmesi üzerine ise tutuklandı ve Londra Kalesinde hapsedildi. Kısa bir süre sonra yargılanan More, başlarda sessiz kalmayı tercih etti, fakat vatan hainliği ile suçlanınca sessizliğini bozdu ve konuşmaya başladı. Act of Supremacy yasasının, Tanrı’nın kurallarına karşı olduğunu ve parlamento tarafından kimsenin Kilise’nin başı olarak atanamayacağını söyledi. Bu sözleri onun ölüm cezasına çarptırılmasına neden oldu ve 6 Temmuz 1535’de idam edildi.
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin