Başlıklar
Yer Kabuğu (Litosfer) Nedir?
Yer kabuğunun diğer bir ismi taş küredir. Yer kabuğunun kalınlığı 5 km ile 110 km arasında değişkenlik göstermektedir. Ortalama 50 km ile 60 km arasında kabul edilmektedir. Bu kalınlık miktarı yer yüzeyinin şekillerine göre değişmektedir. Okyanusların altında ince, dağların altında kalındır. Yer kabuğunun en üst bölümünde bulunan kısım genelde alüminyum ve silisyum maddelerinden oluştuğu için SİAL olarak isimlendirilir. Yoğunluğu 2,67 gram / santimetreküp olarak kabul edilir. Granitten meydana gelen kabuk SİAL’in kalınlığı 10 km ile 30 km olarak kabul edilmektedir.
Yer kabuğunun alt kısmı yani SİAL’in altında bulunan bölge magnezyum ve silisyumdan ortaya çıktığı için SİMA adını alır. SİMA’nın yapılan araştırmalara göre amorf olduğu, oldukça derine uzandığı ve yaklaşık olarak yoğunluğunun 3, 27 gram / santimetreküp olduğu kabul edilmektedir. Genellikle sismik dalgaların incelenmesi ile meydana gelmektedir. Depremler sonrası ya da yapay depremler ile meydana gelen sismik dalgalar yerküre katmanları arasında farklı şekilde hareket etmektedir. Bu dalgalarda bulunan farklılık sayesinde yeraltı kabuğu hakkında bilgi edinilir. Yerkürenin merkezinde ise sıvı halde bulunan demir ve nikelden meydana gelmektedir. Yaklaşık 4,5 milyar yıldır sıcak olan çekirdek, yerkürenin manyetik alanı olmasını sağlamaktadır.
Yerküre, dıştan içeri doğru pek çok katmandan oluşmaktadır. Her bir katman küresel bir şekildedir. Litosfer, kayaç olan küredir. Litosfer, okyanus tabanlarında 70 km, kıtalarda ise 100 km olabilir. Çok sayıda mozaik levhaların meydana gelmesi ile oluştuğu düşünülmektedir.
Yer Kabuğu’nun Özellikleri
Yer Kabuğu’nun özellikleri şu şekildedir:
- Litosfer, Dünya’nın en sert ve en dış katmandır.
- Yer kabuğunu oluşturan tabakadır.
- Kara canlıları ve insanlar burada yaşarlar.
- Dünya yüzeyinin 1 / 4’ ünü kaplar.
- Bu tabakayı örten toprak tabakası kaya ve minerallerin parçalanması ile oluşur.
- Litosfer yaklaşık olarak 100 km kalınlığındadır, fakat kalınlıkları yaşları ile ilişkilidir. (Yaşlı litosferler daha kalın bir yapıya sahiptir)
- Litosferin büyük parçalarının hareketi, dağ sıralarının, volkanların ve depremlerin küresel konumlarının yanı sıra kıtaların yerini ve şeklini açıklar.
- Gözlemlenebilen katmanlar arasında yer almaktadır.
- Yer kabuğunun kalınlığı yüzey şekillerine göre değişkenlik göstermektedir.
İlginizi çekebilir: Pirosfer Nedir? Ateş Küre'nin Özellikleri
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin