Empresyonizm Nedir?
Empresyonizm, 19. Yüzyılın başlarında resim konusunda Fransa’da ortaya çıkan sanat akımdır. Claude Monet adlı ünlü ressam bu akımı başlatmaya etkili olmuştur ve dünya üstündeki en büyük sanat akımlarından bir tanesidir. Empresyonizm de kullanılmakta olan tarz var olan konudan ilham almak ve hissedilen duyguları resme dökmektir. Doğada yapılmış olan resimlerin tamamında fırça darbeleri kullanılmakta ve resimi inceleyen kişilerde resmin tamamını parçaları birleştirdiğinde görmektedir. Doğada bulunan tüm unsurlar, ressamların içlerinde barındırmış oldukları izlenimlerin duygular ile ifade edilmesini sağlayan bir akımdır. Bu akımın içinde yer alan ressamlar, doğayı kendi içlerinde yaratmış oldukları izlenimler ile hayata geçirirler.
Resimlerde renklerden görsel izlenimler, ışık ve özelikle izlenimcilik hayata geçirilir, resme konu olmuş olan objeler, var olan olaylardan daha çok zamana özgü olan ışığın sanatçılar üzerinde yaratmış olduğu izlenimlere önem verilmektedir. Empresyonizm öncüleri içinde Camille Pissarro ve Claude Monet yer alır. Bu akımda var olan izlenimlere göre ressamlar direk olarak gerçeği değil, görmüş oldukları objeler ve olaylar sonucunda kendilerinde oluşmuş olan düşünceleri ve duyguları esas almaktadır, gerçekliği tamamen arkaya atarak, kendi yorumlarını yansıtmaktadır.
İzlenimcilikte, oluşan izlenimler, duygular ve yorumlar ressamdan ressama değişmekte ve her ressam kendi içinde oluşan izlenimleri ve hissi anlatacağından dolayı, meydana çıkmış olan eserler, şairlerin ya da yazarlarında kişiliklerinden belli başlı izler taşımaktadır. Bu akım ile haşır neşir olan ressamlar kendilerini dış dünyada bulunan etkilerden uzak tutarak ortaya eserler çıkartırlar. Bundan kaynaklı olarak gerçek o anda görüldüğü gibi ele alınmaz, tamamen duygusal açıdan ele alınarak eserler işlenmektedir.
Empresyonizm Akımının Özellikleri Nelerdir?
Empresyonizm akımında dış dünya ile alakalı oluşan gözlemler, gerçekte olduğu gibi değil, yapılan izlenimler ölçüsünde aktarılmaktadır. Empresyonizm ile ilgilenen sanatçılar, dış dünyada görmüş olduğu objeleri, gerçek tarafları ile değil, kendi içinde hissettiği izlenimler ile anlatmaktadır. Onların anlatacakları dış dünya içinde değil, dış dünyanın içlerinde hayallere bezenmiş olan halleridir. Bu akım her şey bir yana özgürlüğün sembolü olan bir akımdır. Bu akım ile uğraşan ressamlar, alışılmış olan ve var olan kurallara uymak zorunda değildir, bu kurallara bağlı kalınmadığından dolayı renklerinde özgürlüğü sağlanmaktadır.
Resimlerde Empresyonist Akım
Empresyonist akım ile uğraşan ressamlara göre resimlerde, ressamların görmüş olduklarını direk olarak aktarmaması, gördüğü izlenimleri özgür bir şekilde tuvale aktarması gerekmektedir. Önem taşıyan manzaranın ya da nesnelerin direk görüntüsü değildir, onun içinde taşıdığı ve arkasında taşımış olduğu ruhtur. Akımın öncüsü olan Monet, artık klasik haline gelmiş olan manzara karşı resim yapmayı bir kenara bırakmış, hayal gücünü tuvale geçirmeyi tercih etmiştir. Monet, bir gün tren yolculuğunda pencereden izlemiş olduğu bahçeyi tuvale dökmek istemiştir ama bu amacına seneler sonunda o bölgeden bir ev satın alarak ulaşmıştır. Ölümüne kadar bu evde hayatını sürdüren sanatçı, Monet’in bahçesi olan ve ünlü nilüferlerinin yer almış olduğu tabloyu da burada yapmıştır.
Ünlü bir ressam olan Van Gogh da empresyonist akımın öncileri içinde yer alır, en önemli olan eserlerinde yıldızlı gece tablosu empresyonist akım doğrultusunda yapılmıştır. Ressam, sanatoryumdaki odasında ortaya çıkardığı bu tablosunda gündüz görmüş olduğu gökyüzünü geceye hayalinde uyarlayarak ortaya çıkartmıştır.
Ünlü bir ressam olan Camille Pissarro da empresyonist akımın öncüleri bir tanesidir, küçük fırça darbeleri ile ortaya çıkan tabloları ölümünden sonra meşhur olmuştur. Fransız köylerine tablolarında yer veren ressam bu tablolarda sosyalist görüşlere de yer vermiştir.
Edebiyatta Empresyonist Akım
Empresyonist ilk olarak resmi etkilemiştir ama resimden sonra ilk etkilenen sanat dalı edebiyattır. Dünyada en önemli olan empresyonist yazarların içinde;
- Rainer Maria Rilke
- James Joyce
- Arthur Rimbaud yer alırken,
Türk empresyonist yazarlar içinde;
- Ahmet Hamdi Tanpınar
- Cahit Sıtkı Tarancı
- Ahmet Muhip Dıranas
- Cenab Şahabettin
- Ahmet Haşim yer alır.
İzlenimci Olan Sanatçılar
- 1839–1899, Alfred Sisley
- 1841–1919, Pierre-Auguste Renoir
- 1830–1903, Camille Pissarro
- 1841–1895, Berthe Morisot
- 1840–1926, Claude Monet
- 1832–1883, Édouard Manet
- 1841–1927, Armand Guillaumin
- 1834–1917, Edgar Degas
- 1839–1906, Paul Cézanne
- 1844–1926, Mary Cassatt
- 1848–1894, Gustave Caillebotte
- 1841–1870, Frédéric Bazille
Diğer makalemiz: https://www.bilgibaba.com/yazi/empresyonizm-nedir
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin