Başlıklar
Yetenek kişinin meslek seçiminden ulusal çıkarlara kadar pek çok noktada karşımıza çıkan bir kavramdır. Bilim dünyasında yeteneğin tanımı ile birlikte türleri üzerinde de durulmakta, bunlardan birisi olan teknik yetenek nedir, teknik yeteneği güçlü kişilerin özellikleri nelerdir, teknik yetenek örnekleri gibi araştırmalar yoğunluk kazanmaktadır.
Öncelikle yetenek çok farklı şekillerde tanımlanmıştır. En temelde bireyin potansiyel olarak herhangi bir konuda neleri iyi yapabileceğini ifade etmektedir. Ayrıca yetenek, kişinin yaşamını bütün kapasitesiyle devam ettirebilmesinde etkili olan varoluşsal öğelerden birisi kabul edilmektedir. Yeteneğin sistematik olarak geliştirilebildiği, beceri ve bilgi ile ulaşılabilen olağanüstü bir ustalık düzeyi olduğu kabul edilmektedir. Yetenekli kişi, tecrübeleriyle birlikte farklı yönlerde yapıcı etkileşimler kurmayı başarmakta, bu alanda büyük bir potansiyel taşımaktadır.
Yeteneklerin doğuştan olduğu, yani kalıtsal olduğu hemfikir olunan bir konudur. Potansiyel olarak yapabilme kabiliyetini gösterdiği için çok farklı alanlarda yetenekten söz edilebilmektedir. Sözel yetenek, sayısal yetenek, algılama yeteneği, görsel yetenek, ikna etme yeteneği, ilişki kurma yeteneği, teknik yetenek gibi farklı yeteneklerden söz edilebilir.
Teknik Yetenek Özellikleri
Her ne kadar pek çok yetenekten söz etmek mümkünse de en temelde dört çeşit yetenek olduğu kabul görmektedir. Kişinin kendini doğru biçimde ifade edebilmesi sözel yetenektir. İnsanlarla ilişki kurmada başarılı olma beşerî ilişki yeteneğidir. Strateji ve planlamada iyi olma kavramsal yetenektir. Bunların dördüncüsü de teknik yetenektir.
Teknik yetenek bir işin başlangıcından sonucuna kadar belirlenen kriterlere göre yapılmasını sağlayan yeteneklere denmektedir. Teknik yetenek sonradan kazanılmaktadır ve bu yeteneği kazanabilmek için en önemli nokta çalışmaktır.
Teknik yetenek hayat boyu geliştirilebilir ve bunun gelişmesinde gözlemin, araştırmanın, uygulamanın önemli rolü vardır. Teknik yeteneği kuvvetli kişilerin iyi bir gözlem özelliği bulunmakla birlikte gözlem yaptıkça, işlerin nasıl ilerlediğini, nasıl yapıldığını izledikçe kişinin gelişimi de artar. Donanım kazanır.
Benzer şekilde araştırma, teknik yeteneğin gelişmesinde pay sahibidir. Kişi okuyarak, izleyerek, dinleyerek araştırmalarını ilgili alanlara yoğunlaştırabilir ve araştırmaları sonrasında yeni bilgiler kazanır. Adeta bir kar topu gibi kişi, ilgili alanda araştırdıkça yeni şeyler öğrenir ve yeteneği daha da artar.
Elbette teknik konularda uygulama da çok önemlidir. Kişi pek çok alanda izlediklerini, öğrendiklerini uygulamazsa bunda mahir olmaz. Özellikle motor becerilerine dayalı alanlarda, teknik, mühendislik alanlarında uygulama yeteneğin ilerletilebilmesinde hayati öneme sahiptir.
Teknik yetenek öğrenilebilen ve geliştirilebilen bir yetenek türü olsa da belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesinde yeterli değildir. Hedeflerin gerçekleştirilmesi için aynı zamanda kavramsal yeteneğe de ihtiyaç vardır. Kavramsal yetenek sayesinde işletme bütünü içerisinde politikalar ve stratejiler geliştirilebilmektedir.
Gerekli bilgiler bir araya getirilebilmekte, işletme bütünü için planlar kurulabilmekte, politikalar belirlenebilmekte, planlı eylemlerin sonuçları tahmin edilebilmektedir. Üst yönetime doğru kavramsal yeteneğin boyutu küçülmektedir.
Teknik yeteneği yüksek kişilerin başlıca özellikleri şunlardır:
- Öğrenme isteğine ve becerisine sahiptirler.
- Hangi alanda faaliyet gösteriyorlarsa ona odaklanabilmektedirler.
- İnisiyatif kullanabilmektedirler.
- Kişiler arası etkinlik sağlamada becerilidirler.
- Takım ruhuna yatkınlardır.
- Liderlik özelliklerini sergileyebilmektedirler.
- Değişimi yönetebilmekte ve değişimle başa çıkabilmektedirler.
- Yaktıkları işle ilgili değer yaratabilmekte, anlam oluşturabilmektedirler.
- Bilgi konusunda paylaşımcı, etkin iletişim kurma becerisine sahiptirler.
- Yeni yetenekleri çekmede iyidirler.
- Süreçlerle ve ürünlerle ilgili yeni fikirler ortaya koyabilmektedirler.
Teknik Yetenek Örnekleri
Belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi için teknik yetenekler tek başına yeterli değildir. Teknik yeteneklerle birlikte kavramsal yeteneklere de ihtiyaç vardır. Bu nedenle teknik yetenek örneklerinde de kavramsal yeteneklerle teknik yetenekler bir arada değerlendirilmektedir.
Bir resmin öncelikle zihinde canlandırılması kavramsal yetenekken bunun çizilmesi ve ortaya çıkarılması teknik yetenektir.
Yeni bir makinenin icat edilmesi kavramsal yetenekken bu makinenin doğru şekilde kullanılması teknik yetenek kapsamına girmektedir. Özellikle zanaatlarda ustalaşmak için teknik yetenek şarttır ve bu yetenek araştırma, öğrenme, uygulama ile birlikte geliştirilebilmektedir.
Marangozlukta, mobilyacılıkta ustanın mukavvaların düzgün bir biçimde kesmesi teknik yetenektir ve bunun için belli bir deneyeme sahip olmak gerekir. Kuaförün, berberin hem makası hem tarağı aynı anda kullanabilmesi de bir teknik yetenektir. Dolayısıyla teknik yetenek hayatın her alanında, özellikle el gücüne, kas gücüne dayanan alanlarda karşımıza çıkmakta, bu alanda yeteneği olanlar çeşitli sektörlerde kendilerini geliştirerek ileri seviyeye taşıyabilmektedirler.
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin