Kaynar Su Yanığına Ne iyi Gelir?

Başlıklar

- Kaynar Su Yanığı
- Kaynar Su Yanığına Ne iyi Gelir?
- Yanık Çeşitleri Nelerdir ve Nasıl Derecelendirilir?
- Kaynar Su Yanığı Kaçıncı Derece Yanıktır?
- Kaynar Su Yanığına Nasıl Müdahale Edilmelidir?
- Yanıklardan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Kaynar Su Yanığı

Kaynar su yanığı, hidrojen ve oksijenin birleşiminden oluşan suyun haddinden fazla sıcak haldeyken deri ile temas etmesi sonucu oluşur. Birçok yanıktan daha tehlikeli olan kaynar su yanığı, vücutta ciddi harabiyet oluşturabilir. Kaynar su yanığı hakkında bilgi edinebilmek ve nasıl tedavi sağlanacağını öğrenebilmek için öncelikle yanıklar hakkında fikir sahibi olmak gerekir. Aksi takdirde bilgisizlikten kaynaklanan yanlış tedavi sonucu, kaynar su yanığının oluştuğu noktada kalıcı hasar meydana gelebilir.

Yanık; aşırı derecede sıcağa, buhara, radyasyona ya da kimyasal maddeye maruz kalma sonucunda ciltte gelişen hasar olarak tanımlanabilir. Sürtünme kuvveti ile de yanık meydana gelebilir. Uzun süre güneş ışığına maruz kalma, yüksek voltajlı elektrik akımına kapılma gibi durumlarda da vücutta yanıklar oluşabilir. Sadece sıcak kaynaklı yanıklar oluşmaz, soğuk yanığı denen dokulara yeterli kanın gitmemesi sonucunda kanın o bölgede pıhtılaşması sonucu yanık oluşabilir. Yanık, diğer birçok rahatsızlıktan daha ciddi ve daha acılı bir durumdur. Derinin üst ve orta katmanında milyonlarca sinir hücresi bulunmaktadır. Hayatla bağlantımızı dengeleyen bu sinirler oldukça narindir. Yanık durumunda bu sinirler uyarılır, birey ciddi bir acı duyar. Bu nedenle yanık oldukça acı veren, talihsiz bir tecrübedir.

Kaynar Su Yanığına Ne iyi Gelir?

Kaynar sudan kaynaklı oluşan yanmalar sonrasında yapılacaklar;

Yanığın kaynağı ile olan teması çabucak kesilmelidir.
Dökülen kaynar su giysi üzerine dökülmüşse, cilde yapışmadığı takdirde hemen çıkartılmalıdır.
Cildi en az 10 dakika boyunca soğuk suya tuttulmalıdır.
Yanan cilde herhangi bir madde hekim önermediği sürece kesinlikle sürülmemelidir.

Evde tedavi edilebilecek küçük çaptaki yanıklar için bazı tedavi yolları mevcuttur. Evde yanık tedavisi için:

Yanığın olduğu bölgeyi nemli tutmak gerekir: Yanık cildin nemli tutulması gerekir. Su bazlı losyonlar, aloe vera içeren kremler ve en önemlisi hekim tarafından önerilmiş kremleri düzenli bir biçimde kullanmak gerekir. Evde yapılan söylenti yoluyla yayılmış ilaçların sürülmesinden ise kaçınılması lazımdır.
Yara temiz tutulmalı: Yanığın oluştuğu bölge düzenli olarak gün aşırı hafif sabunlu ve ılık su ile temizlenmelidir.
Su toplamış ise patlamaması için özen gösterilmeli: Yanan bölgede oluşabilecek su toplaması patlatılarsa cilt zarar görebilir ve enfeksiyona kapabilir.

Ayrıca eğer üçüncü derece veya daha üstü durumlarda acil olarak gereken önlemler alındıktan sonra tıbbi yardıma başvurulmalıdır.
• Yanığın olduğu bölgede çok fazla acı varsa,
• Vücutta geniş bir alan yandıysa,
• Ağrıya neden olmasa bile cilt aşırı zarar görmüşse,
• Yanığın şiddetli olduğu durumlarda,
Yukarıdaki ve olası benzer hallerde acil servise gidilmelidir. Bir doktor tarafından yanık değerlendirilerek tedaviye ihtiyaç olup olmadığı belirlencektir. İnsan derisi yanıklardan sonra doğru bakımla beraber kendini onarabilir. Yüzde oluşacak yanıklarda mutlaka tıbbi yardım gerekmektedir. Ayrıca ateşlenme ve enfeksiyon gibi belirtiler görünmesi durumunda hastahaneye gidilerek yanık uzmanından yardım alınması gerekmektedir.

Yanık Çeşitleri Nelerdir ve Nasıl Derecelendirilir?

İki çeşit yanık vardır ve bu yanıklar farklı seviyelerde derecelendirilir. İlk grup yanıklar, fiziksel yanıklar olarak değerlendirilir. Fiziksel yanıklar ısı, elektrik, sürtünme, donma, ışın yoluyla meydana gelen yanıklardır. İkinci grup yanıklar asit alkali ile oluşan kimyasal yanıklardır. Tahriş edici, aşındırıcı ve zarar verici kimyasalların cilt ile teması sonucunda hücreler tahribata uğrar. Bu nedenle kimyasal yanıklar genellikle geri dönüşü olmayan hasarlar bırakan yanıklardır.

Yanıklar vücutta oluşturdukları tahribatın yayılım alanına, tutulum derecesine ve yanığın şiddetine göre değerlendirilir. Yanıklar birinci derece yanık, ikinci derece yanık ve üçüncü derece yanık olmak üzere üç gruba ayrılır. Birinci derece yanıklar derinin en üst katmanının etkilendiği yanıklardır. Kızarıklık, ağrı ve yanık bölgede ödem oluşturur. Yaklaşık iki veya üç gün içerisinde yanık iyileşir. İkinci derece yanıklarda derinin üst ve orta tabakası etkilenir. Deride su dolu kabarcıklar görülmesi olasıdır. Ödem vardır ve yanık çok ağrılıdır. Enfeksiyon kapma riski çok yüksektir ancak enfeksiyon kapılmadığı sürece yaklaşık 15 gün gibi bir sürede yanık iyileşir.

Üçüncü derece yanıklar derinin tüm katmanlarını tutarak gelişen yanıklardır. Derinin hepsi yandığından dolayı ağrıya duyarlı reseptörler de yok olur bu nedenle ağrı hissedilmez. Bu yanıklar ileri düzeyde tehlikelidir. Deri fonksiyon görmez, enfeksiyon riski en yüksek seviyededir. Açık yaralar mevcut olduğundan dolayı enfeksiyon kapma gibi bir durumda uzun süre tedavi gerekir. Bu yanıklar kendiliğinden iyileşemezler, profesyonel tedavi gerektiren bakım uygulanmalıdır. Deri rengi pembeden kırmızıya, kırmızıdan kahverengiye doğru geçiş gösterir. Beyaz ve sarı renklerin çoğunlukta olduğu yaralara dönüşürler. Küçük alanlardaki yanıklar hızla iyileşebilir ancak büyük alanlarda gelişen yanıklar ciddi tedavi gerektirebilir. Hatta ilerleyen dönemlerde deri nakli yapılarak iyileşmenin hızlandırılması sağlanabilir.

Dördüncü derece yanık birçok kaynakta geçmemekte ancak bu yanık derecesi hakkında da bilgi sahibi olmakta fayda var. Çünkü birçok dördüncü derece yanık üçüncü derece yanık ile benzerlik gösterebilmekte ve müdahale sırasında geç kalınabilmektedir. Eğer erken tedavi gerçekleştirilirse, iyileşme süreci hızlanabilmektedir. Dördüncü derece yanıklarda acı duyulmaz. Acıya duyarlı reseptörler yanık bölgesinde tamamen yok olmuştur. Yanan bölge gri, siyah renge döner. Hatta bu bölgede sadece derinin tüm katmanları değil kemikler bile etkilenebilir. Yanık bölgesinde kuruluk hissedilir. Yanığın bulunduğu bölge ciddi enfeksiyon riski taşır. Uzuv kopmasına dek ilerleyebilecek olan bu durum eğer zamanında tedavi edilmezse hayat boyu kişiyi etkileyebilecek durumlarla karşılaşılabilir. Dördüncü derece yanıkların tedavisi için kesinlikle hastanede kalınması, tedavinin birkaç gün boyunca uzman bir profesyonel tarafından yapılması gerekir. Hatta ameliyata kadar ilerleyebilecek bu yanık derecesi kişinin en dikkatli olması gereken yanık türüdür.

İkinci ve üçüncü derece yanıklara bilinçsiz bir kişi tarafından müdahale edilmemeli, mutlaka profesyonel bir uzman tarafından tedavisi sağlanmalıdır. Bu tip yanıklar ciddi yanıklar olduğundan dolayı özellikle bilgili bir kişi tarafından kontrol altına alınmalı ve uzun bir müddet kontrol altında tutulmalıdır. Yara asla açık kalmamalı, düzenli olarak kapalı pansuman yapılarak iyileşme süreci göz altında tutulmalıdır. Kişi yanık bölgeye temas etmemeli, üstünü kapalı tutmalı ve oldukça dikkatli davranmalıdır. Herhangi bir temas durumunda yara enfeksiyon kapabilir, iyileşme süreci gecikebilir. Yanık eğer yüz, boyun, boyun çevresi, kasıklar, bacaklar, ayaklar ve elleri direkt olarak etkiliyorsa hızla acil servise başvurulmalıdır.

Kaynar Su Yanığı Kaçıncı Derece Yanıktır?

Kaynar su yanıkları insanların en sık karşılaştığı kazalardan biridir. Çok talihsiz bir durum olan kaynar su yanığı kişiye ciddi acı ve ağrı verir. Dayanılması zor bir acı veren kaynar su yanığı yanıklar arasında en acılı yanık çeşitlerinden biridir. Kaynar su yanıkları genellikle ikinci derece yanık kategorisinde değerlendirilir. Sıcak su ile yanma, haşlanma ve sıcak bir nesne ile temas durumları ikinci derece yanıklar çerçevesi içerisinde bulunur. Ancak kaynar su ciddi yanıklar meydana getireceğinden üçüncü derece yanık kategorisinde de çoğu zaman değerlendirilebilir.

Kaynar su yanıkları çok ağrılı ve iltihaplanmaya açık yaralar oluştururlar. Kaynar su yanığına maruz kalındığı andan itibaren en önemli unsur doğru tedavi uygulanmasıdır. Durumun ve yanığın nasıl değerlendirileceğini bilirseniz doğru tedaviyi uygulayarak iyileşme sürecine büyük bir katkıda bulunabilirsiniz. Uygun tedaviyi sağlayabilmek için bulunduğumuz mekânda her zaman ilk yardım çantasının bulunması, içindeki ilk yardım ekipmanlarının düzenli olarak yenilenmesi gerekmektedir. Son kullanma tarihi geçmiş olan ürünler kesinlikle ilk müdahale esnasında kullanılmamalıdır.

Kaynar Su Yanığına Nasıl Müdahale Edilmelidir?

Yanıklarda müdahale birçok şekilde yapılabilmektedir. Derecelendirmeye göre değişkenlik gösteren birçok tedavi şekli bulunmaktadır. Örneğin tencerede kaynayan sudan ellere sıçrayan minik su damlacıklarının acısı birkaç saniye sürdükten sonra hızla yok olmaktadır. Ancak yanığın ciddiyeti her zaman bu kadar önemsiz olmamaktadır. Eğer yanık minik su damlacıklarının sıçramasından daha ciddi bir hal almışsa 15-20 dakika kadar soğuk su altında bekleterek yanma hissinin geçmesini sağlayabilirsiniz. Sonrasında buz dolu bir torba yardımıyla yanık bölgenin üzerinde soğuk uygulama yapabilir, hızla yanığın geçmesini sağlayabilirsiniz.

Yanıklara bir miktar gazlı bez ve soğuk su yardımıyla da müdahale edebilirsiniz. Gazlı bezi soğuk su ile ıslatarak yanan bölgeye 30 dakika ile 1 saat arası temas ettirerek gerektiğinde gazlı bezi yenisiyle değiştirerek uygulayabilirsiniz. Eğer üzerinizdeki kıyafetin üstüne kaynar su dökülmüşte cildinize yapışan kıyafeti kesinlikle kaldırmadan soğuk su ile yıkamalısınız. Soğuk suyun aktığı çeşmenin altına direkt olarak yanık bölgeyi tutarak yanığı rahatlatabilirsiniz. Daha sonrasında en kısa sürede acil servise gitmelisiniz, acil serviste profesyonel destek almalısınız. Uzman kişiler tedaviniz sırasında kıyafetlerinizi daha bilinçli şekilde çıkaracaklardır.

Yanıktan sonra yanığın gerçekleştiği bölgede içi sıvı dolu kabarcıklar oluşabilir. Bu kabarcıkların kesinlikle patlatılmaması gerekir. Herhangi bir kaza ile patlamaması adına kapalı tutulmalı, çeşitli zararsız bant ve bandajlarla sarılmalıdır. Gün içerisinde birkaç defa hava alması için açılarak nefes alması sağlanmalı, geçene dek bu rutin devam ettirilmelidir. Kabarcıklar eğer cildi gerginleştirerek kişiyi rahatsız ediyorsa ve hareketi kısıtlıyorsa steril bir alet yardımıyla ufak bir delik açılarak içerisindeki sıvı boşaltılmalıdır. Kullanılan araç veya geçerin sterilizesi mutlaka kontrol edilmelidir, temiz ve steril olduğundan emin olunduktan sonra kullanılmalıdır. Özellikle bu gibi profesyonel yardım gerektiren durumlar kesinlikle uzman bir kişi tarafından yapılmalıdır. Evdeki yanık tedavileri yalnızca bir ve ikinci derece yanıklarda işe yarayabilir. Üçüncü ve dördüncü yanık dereceleri kişinin kesinlikle profesyonel tedavi almasını gerektiren yanık durumlarıdır.

Uzman tedavisi gerektirmeyen, ufak bir bölgede oluşan kaynar su yanıklarına evde müdahale etmek pek tabii mümkün. Örneğin elinizin çok ufak bir kısmına tencereden kaynar su sıçradı, uzman tedavisi gerektirmiyor ancak acısı katlanılamayacak kadar sancılı ise birçok tedavi şeklinden yararlanarak müdahale etmeniz de gayet kolay. Aloe vera bitkisinin içerisindeki jelatin yapıdaki sıvıyı yanık bölgenin üzerine sanki bir kremmiş gibi uygulayarak yanığın şiddetli acısının geçmesini sağlayabilirsiniz. Eczanelerden satın alabileceğiniz yanık kremleri ile düzenli kullanım şartıyla yanık bölgeyi kısa sürede tedavi edebilirsiniz. Sarı kantaron yağı yanıklarda kesin bir çözüm olabilir, yanığın üzerine sürdüğünüzde acıyı gözle görülür şekilde azaltır ve iz bile kalmamasını sağlar. Yanık olan dokunun serin tutulması ve sıcak bir madde ile yakınlaştırılmaması kesinlikle çok önemlidir. Sıcak uygulama yanık durumunda kesinlikle önerilmez çünkü dokuyu tahrişe uğratır, iyileşmesi kolay olan yanığın sürecinin uzamasına sebep olur.

Büyüklerin zamanında uyguladıkları doğal bir tedavi yöntemi olan patates tedavisi de küçük kaynar su yanıklarının tedavisinde etkili bir çözümdür. Bir adet patatesi rendeledikten sonra rendelenmiş patatesin suyunu sıkın. Patates suyunu temiz bir gazlı bez yardımıyla yanık noktaya nüfus ettirin. 15-20 dakika kadar bekleyerek yanığın hızla iyileşmesine patates sayesinde destek olabilirsiniz. Yumurta beyazı da yanığın acısının hafifletilmesinde etkili bir yöntemdir fakat çok hızlı kuruması dolayısıyla kurudukça tekrar edilmesi gereken bir uygulamadır. Günün vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan çay da yanık tedavilerinde rol oynar. Siyah çay poşetini yanığın üzerine hafifçe temas ettirerek yanığın iyileşmesini sağlayabilirsiniz.

Yanıklardan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Tencere, tavaların sapları her zaman ocağın ve tezgâhın iç yüzeyine bakacak şekilde yerleştirilmelidir. Yemek pişirirken dahi bu konuda dikkatli olunmalı, ocaktaki tencere veya tavalar kişinin kazayla temas edebileceği şekilde durmamalıdır.
Isıtıcı ürünler açık bırakılmamalı, kullanıldıktan sonra kesinlikle temas edilmemeli ve soğumaya bırakılmalıdır.
Şömine ve sobaların önüne mutlaka bir bariyer konmalı, yetişkin veya bir çocuğun yakınlaşabileceği kadar açık olmamalıdır.
Bulaşık yıkama gibi durumlarda çeşmenin kesinlikle soğuk su başlığını çevirdiğinizden emin olun.
Duşa girmeden veya çocuğunuzu yıkamak için suyu açtığınızda suyun sıcaklığını bileğinizle, dirseğinizin içiyle kontrol edin.
Çocuğunuzun veya evdeki diğer bireylerin çok sıcak suyla temasını önlemek için musluklara gerekli kilitleri taktırın, genel kontrollerini yıllık olarak yaptırmaya özen gösterin.
Evde veya bulunduğunuz mekânda aşırı sıcak su kullanmamaya özen gösterin.
Sıcak suyun tehlikesinin farkında olun, gerekmedikçe aşırı sıcak veya aşırı soğuk su kullanmayın. Unutmayın ki soğuk su da cilde büyük oranda zarar verebilir.
Evde elektrik kaçağı olabilecek noktaları kontrol edin. Evdeki bireylerin elektrik kaçağından zarar görmemesi için tesisat kontrollerinizi ve tamirlerinizi kesinlikle aksatmayın. Elektrik yanıkları kişiye ciddi hasarlar verebilir.
Güneşe uzun süre maruz kalmamaya özen gösterin.