Başlıklar
Lenf Kanseri Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Lenf kanseri, bir diğer adıyla lenfoma, kadın ve erkekleri eşit oranda etkileyen bir kanser türüdür. Lenfoma, lenfositlerin kanserleşmesi sonucu büyümesidir. Lenf bezlerini etkileyen lenfoma, vücutta en sık lenf bezlerinde görülür. Lenf bezleri oldukça önemli organlardır. Çünkü lenf bezleri vücudun savunma mekanizmasında rol oynarlar. Lenf bezleri her türlü bakteri, miktop ve enfeksiyona karşı korunmamızı sağlayan organlardır. Bizleri birçok hastalıktan korurlar. Hastalıklara karşı vücudun dirençli olmasını sağlarlar. Lenf bezleri normal bir durumda enfeksiyon meydana geldiğinde büyür, enfeksiyon vücuttan atıldığında küçülürler. Ancak lenf kanseri yani lenfoma var ise lenfositler kontrolsüz şekilde büyüyerek çoğalıyor, normal olmayan hücreler meydana geliyor. Buna lenfoma adı veriliyor.
Lenfomanın bireyde neden ortaya çıktığına dair kesinleşmiş bilimsel bir bilgi olmasa da tüm kanser türlerinin ortak sebebi olan birçok etken lenfomaya sebebiyet verebilmektedir. Örneğin sigara ve alkol kullanımı, aşırı kilo, zararlı alışkanlıklar lenfomayı tetikleyen etkenlerdir. Ayrıca tarım işiyle uğraşan bireylerde de, normal bireylere göre daha fazla lenfomaya rastlanmaktadır. Lenfoma kanseri aile öyküsü sebebiyle de bireyde ortaya çıkabilir. Ancak ailesinde hiç kanser hatalığına sahip birey olmayan kişilerde de meydana gelebilir.
Lenfoma, aile öyküsü dışında HIV faktörü ve Epstein-Barr virüsü enfeksiyonu sebebiyle de kişide gelişim gösterebilir. Lenf kanseri Hodgkin ve Non-Hodgkin (Hodgkin olmayan) olarak iki şekilde karşınıza çıkabilir. Non-Hodgkin lenfoma yaş ilerledikçe ortaya çıkan bir kanser türüdür. İkisinin de belirtileri temelde aynı olmakla birlikte, farklı belirtiler de gösterebilmektedirler. Özellikle genç bireylerde yani 15-34 yaş aralığı ile 55 yaş üstü yaşlı kişilerde görülebilen lenfoma, erken teşhis konulup tedaviye başlanmazsa ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Lenfomanın birden fazla belirtisi vardır:
- Sürekli olarak ve sebebi bilinmeyen kilo kaybı
- Büyüyen ve çoğalma eğilimi gösteren lenf bezleri
- Belirli aralıklarla çıkan ancak sebebi bilinmeyen ateş
- Özellikle kişilerin sıklıkla bu şikayet ile sağlık kuruluşlarına başvurduğu gece terlemesi
- Bireyin halsiz ve sürekli yorgun oluşu
- Vücutta genel kaşıntı hissi
- Geçmişte olmayan ve yeni oluşan birçok solunum problemi
- Göğüs ağrısı ve şiddetli öksürük
- Abdominal bölgede şişkinlik, ağrı
Birçok belirti ve semptom iki çeşit lenfomada da benzerlik gösterir. Özellikle bireyler rahatsız edici gece terlemesi ve vücudun lenf bezlerinin bulunduğu noktalarda anormal büyüyen kitleler ile sağlık kuruluşlarına başvururlar. Bireylerin fark ettikleri kitleler genellikle bazı bölgelere basınç yapmaktadırlar, kitleler bireylere kendilerini bu şekilde belli ederler. Özellikle koltuk altında, boyun bölgesinde, göğüste, karın ve kasıklarda meydana gelen bu kitleler anormal büyüklükte kitleler oluştururlar. Sadece bu noktalarda değil; kemik iliği, dalak, lenf düğümleri, kan ve diğer organlarda da gelişim gösterebilirler.
Lenfoma sadece büyük kitleler ve gece terlemesi ile kendini göstermez. Özellikle bağışıklık sisteminin oldukça güçsüz olması, sıklıkla grip ve nezle gibi soğuk algınlıklarına yakalanmak, sinüzit ve sürekli akciğer enfeksiyonları geçirmek de bireyleri şüpheye düşüren belirtilerdir. Göğüs kafesi ağrısı, kuru öksürük gibi belirtiler de lenf kanserinin diğer belirtileridir. Lenf kanseri kendini sadece bu gibi belirtilerle göstermeyebilir. Bir başka hastalık yoluyla da kendini belli edebilir. Örneğin romatizma hastalıklarına benzer semptomlar göstererek de kişiye kendini belli edebilir. Lenfoma birçok hastalığı ve hastalık bulgusunu taklit edebilen oldukça tehlikeli bir kanser türüdür. Bu nedenle erken teşhis ve erken tedavi bu hastalık için oldukça önem arz etmektedir. Bir kişide lenfoma yani lenf kanseri belirtilerinin olması, o kişinin lenf kanserine yakalandığını göstermez. Birçok enfeksiyon hastalığında da bu belirtiler görülebilir, kişi mikrobik bir enfeksiyon kapmış olabilir. Bu nedenle de enfeksiyon hastalıklarında görülen belirtiler lenf kanserinde görülen belirtiler ile karıştırılabilmektedir.
Hodgkin Lenfoma: Lenf düğümlerinin büyümesi ile karakterize lenf kanseri türüdür. Tedaviye başarılı yanıt oranı günümüzde oldukça yüksektir. Gece terlemesi, kilo kaybı, sürekli yükselen ateş ile kendini belli eder. Tedavisi tamamen kanseri yok etmeye yöneliktir. Otolog kök hücre transplantasyonu, yüksek doz kemoterapi hastalığın tamamen yok edilmesi için ciddi önem arz eden tedavi yöntemleridir.
Non-Hodgkin Lenfoma: Bu lenfoma türü 3 ayrı gruba ayrılmaktadır. Yavaş ilerleyen, hızlı ilerleyen ve çok hızlı ilerleyen olarak 3 ayrı grup altında toplanır. Hücre tipi açısından da 2 ayrı gruba ayrılırlar. T Tipi Lenfomalar ve B Tipi Lenfomalar. Her tipe ve hastalığın ilerleyiş seyrine göre tedavi farklılık göstermektedir. Eski dönemlerde birçok lenfoma türüne aynı tedavi verilirken şu anda her hastalık için farklı ve özel bir tedavi uygulanmaktadır. Özellikle bazı lenfoma türüne hiç kemoterapi uygulanmadan sadece antibiyotik ajan kullanarak tedavi uygulanabilmektedir. Hastaya doğru tedavini verilebilmesi için lenfoma türünün, seyir hızının ve evresinin çok iyi belirlenmesi gerekir.
Lenf Kanseri Tanı Yöntemleri
Kanser teşhisi birçok farklı şekilde konulabilir. Bireyde büyüyen kitlelere yapılan müdahalelere ve kullanılan ilaçlara rağmen kitlelerde değişiklik görülmüyorsa, aile öyküsü ve anamnezi alındıysa tanı ve teşhis evresine geçilmelidir. Bireye tanı testlerinden önce fiziksel muayene yapılmalıdır. Karaciğer ve dalak büyümesi var mı diye de kontrol edilmelidir. Lenf bezlerinin olduğu noktalar özellikle muayene edilmelidir. Lenf kanserinin teşhisinde kullanılan bazı tanı yöntemleri:
- Biyopsi
- Kan Testi
- Akciğer Filmi
- Bilgisayarlı Tomografi
Özellikle biyopsi, lenf kanserinin teşhisinde oldukça önemli bir tanı yöntemidir. Biyopsi, parça alınması işlemidir. Lenf bezinin bir kısmının alınarak uzman bir patolog tarafından incelenmesi gerekir. Eğer kanserleşme varsa tüm organın alınması gerekebilir. Bu nedenle lenf kanserinde biyopsi diğer tanı yöntemlerinden daha çok önem arz eder.
Lenf Kanseri Tedavisi
Lenf kanserinde tedavi yöntemini ve kararını etkileyen bazı etkenler vardır. Bunlar; lenfomanın türü, hastalığın hangi evrede ve boyutta olduğu, kanserin yayılma ve üreme hızı, bireyin yaşı ve hastanın diğer sağlık sorunlarıdır. Lenf kanseri tedavisinde bu etkenler göz önünde bulundurularak tedavi uygulanmaktadır. Lenf kanseri her zaman ağır seyretmeyebilir. Bazı bireylerde lenfoma yavaş ve belirtisiz ilerlemektedir. Bu gibi kanserin yavaş seyrettiği hastalarda tedavi zaman zaman ve hastalığın durumuna, belirtilerin artışına göre uygulanabilir. Birey rutin aralıklarla kontrol edilir, kontrol edildiğinde bir önceki kontrolden farklı olarak olumsuz sonuçlara müdahale edilir. Yavaş seyreden ama belirtileri bulunan hastada bazı tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Bunlar kemoterapi, radyoterapi ve biyolojik tedavilerdir.
Eğer bireyde hızlı seyreden bir lenf kanseri söz konusu ise zaman kaybedilmeden kemoterapi ve biyolojik tedaviler uygulanmaya başlanıyor. Zaman kaybetmenin dezavantaj olduğu bu hastalıkta, erken teşhis ve erken tedavi ciddi önem arz etmektedir. Hastalık tedaviye ciddi direnç gösteriyor ise veya olması gerektiğinden daha az yanıt veriyor ise kemoterapi ve biyolojik tedavinin yanı sıra hastaya kök hücre tedavisi, yüksek doz tedavi ya da kemik iliği nakli uygulanır. Lenfoma ciddi bir kanser türüdür.
Vücudun immün sistemine etki eden lenf kanseri, koruma mekanizmalarını tamamen bloke ettiğinden bağışıklık ciddi anlamda düşer. Bu da bireyin sık rahatsızlanması ve kolayca enfeksiyon kapması anlamına gelir. Bu nedenle birey sağlıklı ve düzenli bir hayat tarzı benimsemelidir. Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durmalı, bunların bulunduğu ortamda bile bulunmamaya özen göstermelidir. Zararlı tüm alışkanlıklardan uzak durmalı, sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen göstermelidir. Birey spor ve uyku düzeni oluşturmalı, hayatını sağlık çerçevesi içerisinde sürdürmelidir.
İlginizi çekebilir: Kanser Belirtileri Nelerdir?
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin