Her yıl 8 Mart’ta kutlanan Dünya Kadınlar Günü, tüm dünyada çeşitli etkinliklerin düzenlendiği özel bir gündür. Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak da bilinen 8 Mart, Birleşmiş Milletler tarafından da tanımlanan uluslararası bir gündür. Bu özel gün, insan hakları doğrultusunda kadınların ekonomik, sosyal, siyasi bilincinin ve başarılarının kutlanması amacıyla ortaya çıkmıştır. 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü ülkemizde ilk kez 1921 yılında düzenlenen etkinliklerle kutlandı.
Dünya Kadınlar Günü’nün barış günü olarak kabul edilmesinin iki temel nedeni vardır; dünya barışının korunması, sosyal gelişim ve temel insan haklarının kullanılması amacıyla, kadınların eşitlik ve kendilerini geliştirmelerine imkan tanımak. Bu doğrultuda dünya barışını güçlendirmek için kadınlara eşit hakların verilmesi kabul edilmiştir. Dünya Kadınlar Günü, kadın haklarının kazanılmasını sağlayan çok özel bir gündür. Aynı zamanda dünya kadınları arasında dayanışma günü olarak da kabul edilmektedir.
Dünya Kadınlar Günü’nün Tarihçesi
Amerika’nın New York şehrinde bulunan bir tekstil fabrikasında, yaklaşık 40 bin dokuma işçisi tarafından daha iyi çalışma koşulları gerekçesiyle greve gidildi (8 Mart 1857). Polisin grev yapan işçilere müdahale etmesi ve işçilerin fabrika içerisine kilitlenmesi, hemen ardından da meydana gelen yangında işçilerin fabrika önüne yerleştirilen barikatları aşamaması sonucunda 120 kadın işçi yaşamını yitirdi. Hayatını kaybeden işçilerin cenaze törenine ise 10 binden fazla kişi katıldı. Danimarka’nın Kopenhag şehrinde 26-27 Ağustos 1910’da gerçekleştirilen uluslararası sosyalist kadınlar toplantısında Clara Zetkin (Almanya Sosyal Demokrat Partisi temsilcisi) tarafından bir öneri sunuldu. 8 Mart 1857’de yukarıda bahsettiğimiz yangında can veren kadın işçiler için sunulan ve 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü (International Women’s Day) olarak kutlanması gerektiğini belirten bu teklif oy birliğiyle kabul edildi.
İlk dönemlerde kesin bir tarih belirlenmemişti, ancak her yıl ilkbaharda Dünya Kadınlar Günü anılıyordu. Kesin tarihin 8 Mart olarak kabul edilmesi, Bolşevik Devrimi’nin (1917) lideri ve Sovyetler Birliği’nin kurucusu olan Lenin’in önerisi ile Moskova’da (Rusya) 1921’de düzenlenen 3. Uluslararası Kadınlar Toplantısı’nda gerçekleşti. 8 Mart’ta kutlanması kabul edilen bu özel günün ismi De “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak kesinleşti. 1. ve 2. Dünya Savaşları sırasında sosyalizmin tamamen yayılmasından endişe eden bazı ülkelerde kutlanması yasaklanan bu özel gün, 1960’lı yıllarda Amerika’da düzenlenen değişik gösterilerde kutlanmaya başlanması sonucunda Batı bloğu ülkelerinde daha sağlam bir şekilde gündeme geldi. 16 Aralık 1977’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 8 Mart’ın “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması kabul edildi. Bu konuda düşündürücü olan ayrıntı ise, Birleşmiş Milletlerin resmi web sitesinde, o günün tarihiyle ilgili bölümde, kutlamanın yaşamını yitiren kadın işçiler anısına yapıldığının belirtilmemiş olmasıdır.
Tüm dünya kadınlarının erkeklerle eşit haklara sahip olması amacıyla verdiği mücadelenin temsili başlangıcı, 8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York şehrinde tekstil fabrikasında çalışan binlerce kadın işçinin düşük maaşlarını, çalışma saatlerinin uzun olmasını ve insanlığa uymayan çalışma şartlarını protesto etmek amacıyla greve gitmeleri kabul edilmektedir. Yaşanan bu acı olaylardan tam 52 yıl sonra Kopenhag’da (Danimarka) gerçekleştirilen bir toplantıda 8 Mart 1857 tarihinde başlayan ve kadın haklarının kazanılması ile kadınların dayanışmasını simgeleyen bu günün, her yıl Dünya Kadınlar Günü olarak anılmasını kararlaştırdılar. Kadın hakları uğruna yapılan bu mücadelelerde 1975 yılının ayrı bir önemi vardır, çünkü o yıl Uluslararası Dünya Kadınlar Yılı olarak kutlanmıştır. Aynı yıl düzenlenen etkinliklerle birlikte 8 Mart günü “Dünya Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başladı. 1977 yılında ise BM genel toplantısında kadın hakları, milletlerarası barış günü olarak kabul edilmiştir.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü Etkinlikleri Nelerdir?
- 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, dünyanın birçok ülkesinde resmi tatil olarak kabul edilmiştir.
- 8 Mart gününde dünya genelindeki çiçek satışlarının yaklaşık 2 kat daha fazla olduğu belirtilmiştir.
- Resmi makamlar tarafından Çin’de işçi kadınlara yarım iş günü izin verilmesi yönünde öneriler sunulmuş, ancak işverenler bu öneriye pek sıcak bakmamıştır.
- Dünya Kadınlar Günü’nün “La Festa Della Donna” olarak adlandırıldığı İtalya’da bu özel gün içinde kadınlara mimoza çiçekleri hediye ediliyor. Bu geleneğin nereden geldiği tam olarak bilinmese de, 2. Dünya Savaşı’nın sona ermesinin ardından Roma’da başladığı yönünde düşünceler mevcuttur.
- Mart ayının “Kadınların Tarihi” olarak kabul edildiği Amerika’da Beyaz Saray tarafından ABD’li kadınların başarılarını listeleyen bir bildirge yayımlanıyor.
Ülkemizde ilk kez 8 Mart 1921 tarihinde Dünya Emekçi Kadınlar Günü kutlanmaya başlamıştır. 1975 yılının Uluslararası Dünya Kadınlar Yılı olarak kutlanmasıyla birlikte aynı yıl daha yaygın olarak kutlanmış ve sokaklara taşınmıştır. Yine aynı yıl, BM kadınlar yılı programından da etkilenen ülkemizde Kadın Yılı Kongresi düzenlenmiştir. 12 Eylül 1980 ihtilalinden sonra 4 yıl boyunca herhangi bir kutlama töreni yapılmadı. 1984 yılından itibarense her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından bu özel gün devamlı olarak kutlanmaktadır.
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin